Vrijbuigen

Wat is vrijbuigen?

Vrijbuigen is een buigmethode waarbij de buigbewerking wordt uitgevoerd door een rechtlijnige beweging van het bovenste gereedschap, die door een drukkracht wordt belast.

Het omvormen van het materiaal gebeurt overwegend door een buigend moment, waarbij de spanningen in de omvormzone boven de vloeigrens oplopen en er een blijvend vervorming ontstaat. Het buigend moment wordt veroorzaakt door een puntlast en een matrijsopening met steunpunten op afstand w.

Vrijbuigen wordt ook wel zadelbuigen of luchtbuigen genoemd.

Bij dit onderwerp wordt de nadruk gelegd op het vrijbuigen van voorgelakte plaat (ofwel beklede plaat).

Er zijn nog andere vormen van buigen. Dit zijn onder andere:

• matrijsbuigen
  ook wel dooddrukken ofwel kalibreren genoemd
  
• vormdrukken
  ofwel vormpersen genoemd.

Voor het vrijbuigen, maar ook voor het matrijsbuigen en het vormdrukken, wordt gebruik gemaakt
van een zogenaamde kantpers. De kantpers wordt voorzien van gereedschappen, de zogenaamde
stempel / matrijscombinatie.

De (boven) stempels hebben:

• verschillende vormen
• diverse neusradii

De (onder) matrijzen hebben:

• blokmatrijzen (meerdere V-groeven in een blok)
• opzetmatrijzen (enkelvoudige groef)

De keuze voor de boven en onderstempels is afhankelijk van de vorm van het product. Bij nieuw aan te schaffen machines wordt momenteel alleen gekozen voor opzetmatrijzen. De voordelen zijn:

• Z-buigingen dichter op elkaar;

• Sneller gereedschap wisselen;

• Betere reproduceerbaarheid in maatvoering (door goede uitlijning).

De klemming van de gereedschappen (vooral bovenstempels) wordt steeds

meer hydraulisch uitgevoerd, indien deze regelmatig gewisseld